سنگ­های قیمتی در ایران

تعریف سنگ قیمتی

سنگ قیمتی کانی یا ماده‌ای معدنی است که به دلیل ویژگی­های ظاهری منحصر به فردی از جمله: رنگ، شفافیت، درخشندگی و سختی بالا، کمیابی و زیبایی طبیعی، با ارزش تلقی می شود و در ساخت جواهرات و زیورآلات مورد استفاده قرار می­گیرد.

ایران با وجود معادن متنوع سنگ­های قیمتی و نیمه قیمتی از دیرباز مورد توجه قرار گرفته است و از این سنگ­ها با انواع رنگ ها و جلاهای مختلف در ساخت زیور آلات، اشیاء تزئینی، مهر و نگین استفاده می­شود.

تاریخچه سنگ‌های قیمتی در ایران

ایران، سرزمینی با تمدن و قدمت طولانی می باشد که به عنوان یکی از خاستگاه‌های مهم سنگ‌های قیمتی در جهان شناخته شده است. این سنگ‌ها، از دیرباز تاکنون، جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ، هنر و اقتصاد این سرزمین داشته‌اند.

در تمدن‌های باستانی ایران، سنگهای قیمتی نه تنها از جنبه زیورآلات کاربرد داشته اند بلکه به عنوان سنبلی از ثروت و اقتدار و نیروی ماورایی در میان ایرانیان رواج داشته است.

نحوه استفاده از سنگ های قیمتی در میان ایرانیان را می توان به دوره قبل از اسلام و بعد از آمدن اسلام را تقسیم بندی نمود:

دوران قبل از اسلام

در جواهرات پادشاهان، کشیشان و اشراف‌زادگان، سنگ‌هایی مانند لاجورد، عقیق، فیروزه و زمرد دیده می‌شد.

دوران اسلامی

با آمدن اسلام به ایران، استفاده از سنگ‌های قیمتی همچنان ادامه داشته است اما در این دوره علاوه بر استفاده از لحاظ زیبایی به خاصیت های درمانی و معنوی سنگ ها نیز توجه ارزشمندی شد. و از این سنگ های قیمتی در نگین های انگشترها که آیات قرآنی بر روی آنها حک می شد، مهره های تسبیح استفاده می کردند.

دوران صفویه و قاجار

در دوران صفویه و قاجار به صنعت جواهرسازی و استفاده از سنگ های قیمتی در این صنعت توجه ویژه ای شده بود. و با تلفیق هنر ایرانی- اسلامی صنعت جواهرسازی و سنگها قیمتی را به جهان معرفی نمودند.

نقش سنگ‌های قیمتی در فرهنگ و هنر ایران

سنگ های قیمتی جایگاه ویژه ای در بین فرهنگ، هنر و ادبیات ایرانیان داشته است. به علاوه اینکه ایران خاستگاه سنگ های قیمتی کمیابی بود که در جهان شهره می باشد.